Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là một loại thuế mà tất cả các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và thương mại đều phải biết. Kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp là một trong những kỹ năng nền tảng mà mỗi kế toán viên phải học. Vậy, các khoản nợ thuế thu nhập doanh nghiệp hiện nay là bao nhiêu? Công thức tính chi phí thuế TNDN hiện hành là gì? Khi nói đến thuế thu nhập doanh nghiệp, đây là một câu hỏi thường gặp. Bài viết sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích về kế toán chi phí thuế TNDN hiện hành trong quá trình hoạt động kinh doanh 

Làm thế nào để bạn tính toán chi phí thuế TNDN hiện hành?

chi phí thuế TNDN hiện hành phải được đảm bảo thực hiện theo những quy định trong Văn bản hợp nhất số 26 / VBHN-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn áp dụng Luật thuế thu nhập doanh nghiệp vào ngày 14/9/2015. Giá trị thuế phải nộp trong năm hiện tại được thể hiện bằng chi phí thuế TNDN hiện hành. Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành được tính theo doanh thu chịu thuế và thuế suất thuế TNDN của năm hiện hành. Thuế suất để tính thuế thu nhập doanh nghiệp từ ngày 01/01/2016 sẽ là 20%.

Thu nhập chịu thuế khác với lợi nhuận kế toán trước thuế trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh vì lợi nhuận kế toán trước thuế bao gồm: các khoản chi phí không được trừ theo quy định của pháp luật về thuế TNDN, được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp và không bao gồm các khoản lỗ cần thiết. Do đó, phù hợp với chế độ kế toán và quyết toán thuế TNDN, chi phí thuế TNDN trong năm được tính theo công thức sau:

Thuế TNDN phải nộp = (Lợi nhuận kế toán trước thuế + Điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế – Điều chỉnh giảm thu nhập chịu thuế) nhân với thuế suất thuế TNDN hiện hành. Điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế: Điển hình là các khoản chi phí không được trừ theo Luật thuế TNDN trong năm tài chính của Doanh nghiệp;

Điều chỉnh giảm thu nhập chịu thuế bao gồm:

• Thu nhập không chịu thuế: Lãi chênh lệch tỷ giá hối đoái đánh giá lại cuối năm tài chính của tiền, các khoản tương đương tiền, các khoản phải thu …
• Thu nhập miễn thuế: Cổ tức được trả …
• Chuyển lỗ (trong 5 năm gần nhất);

Xin lưu ý rằng công thức tính chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) này áp dụng cho:

• Doanh nghiệp quản lý, theo dõi và ghi chép đầy đủ các nghiệp vụ kinh tế phát sinh của doanh nghiệp theo chế độ kế toán hiện hành (có thể tính thu nhập và chi phí của doanh nghiệp);
• Các doanh nghiệp tham gia vào hoạt động sản xuất và thương mại thông thường.

Công thức này không giải thích cho:

• Không áp dụng đối với các doanh nghiệp được khấu trừ trợ cấp nghiên cứu và công nghệ;
• Hưởng lợi từ các chính sách thuế TNDN thuận lợi;
• Kinh doanh các lĩnh vực và ngành nghề chuyên biệt như bất động sản, dầu khí, v.v.;
• Sử dụng xác định thuế TNDN chậm nộp theo quy định tại Chuẩn mực kế toán số 17.

Các khái niệm  và nguyên tắc kế toán chi tiêu thuế TNDN hiện hành

Khái niệm về chi phí thuế TNDN hiện hành

Chi phí thuế TNDN hiện hành là số thuế thu nhập doanh nghiệp đến hạn được xác định trên doanh thu tính thuế trong năm và thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành mà công ty phải nộp.

Công thức tính chi phí thuế TNDN hiện hành theo chế độ kế toán, quyết toán thuế TNDN như sau:

Thuế TNDN phải nộp = (Lợi nhuận kế toán trước thuế + Điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế – Điều chỉnh giảm thu nhập chịu thuế) nhân với thuế suất thuế TNDN hiện hành.

• Điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế: là các chi phí mà pháp luật hiện hành không được khấu trừ khi tính thu nhập chịu thuế.

• Điều chỉnh giảm thu nhập chịu thuế: thu nhập không chịu thuế (lãi chênh lệch tỷ giá hối đoái đánh giá lại cuối năm tài chính của tiền và các khoản tương đương tiền …); thu nhập miễn thuế (cổ tức đã chịu thuế TNDN); lỗ trong năm năm trước đó …

Các nguyên tắc cơ bản về kế toán chi phí thuế TNDN hiện hành

Thông tư 200/2014 / TT / BTC quy định rất chi tiết các chuẩn mực kế toán chi phí thuế TNDN hiện hành:

•  “Kế toán sử dụng tờ khai thuế thu nhập công ty hàng quý để ghi số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm thời đến hạn vào chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành.” Nếu số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm nộp trong năm nhỏ hơn số thuế phải nộp của năm đó thì trên cơ sở kê khai quyết toán thuế, kế toán phải ghi nhận số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp bổ sung vào chi phí khi kết thúc năm tài chính. Thuế thu nhập doanh nghiệp áp dụng Nếu số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm nộp của năm nào vượt quá số phải nộp của năm đó, kế toán phải ghi giảm chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành bằng số chênh lệch giữa số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm nộp và số thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành.trong năm vượt quá hạn thanh toán ”.

• Trong tình huống phát hiện có sai sót không quan trọng nhưng có liên quan đến thuế phải nộp của thu nhập doanh nghiệp của các năm trước, công ty được phép ghi tăng (hoặc giảm) số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp của các năm trước vào chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành của năm lỗi được phát hiện. 
•  Các điều chỉnh được thực hiện hồi tố đối với các sai sót đáng kể theo các yêu cầu của Chuẩn mực Kế toán.
• Các thay đổi trong các quy tắc kế toán, các giả định kế toán và các sai sót.
• Khi lập báo cáo tài chính, kế toán phải kết chuyển số chi thuế thu nhập doanh nghiệp phát sinh sang tài khoản 911  để đánh giá kết quả kinh doanh tính lợi nhuận sau thuế trong kỳ kế toán

Nguyên tắc kế toán chi phí thuế TNDN hiện hành hoãn lại 

• Khi thực hiện lập báo cáo tài chính và kế toán chúng ta cần phải đánh giá một cách chính xác về chi phí hoãn lại của thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định trong Chuẩn mực kế toán của thuế TNDN
• Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp: phải thực hiện báo cáo trực tiếp về tài sản thuế thu nhập hoãn lại hoặc thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh từ các giao dịch trong vốn chủ sở hữu. Kế toán phải tiến hành kết chuyển số chênh lệch giữa số phát sinh thuộc bên Nợ và số phát sinh thuộc bên Có của TK 8212 
• Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại được ghi vào tài khoản 911 vào cuối kỳ. 
• Đánh giá kết quả kinh doanh.

Với những thông tin bài viết cung cấp về chi phí thuế TNDN hiện hành hy vọng sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức cần thiết.